W dniach 7–9 maja 2018 r. w Krakowie już po raz dwunasty miały miejsce Studenckie Warsztaty Tłumaczeniowe, zorganizowane przez koła naukowe studentów Wydziału Polonistyki i Wydziału Filologicznego UJ: wKoło Tłumaczeń, Koło Naukowe Anglistów oraz Skandynawistyczne Koło Naukowe. Tegoroczna edycja odbywała się pod hasłem Wcielenia przekładu.
Konferencja została oficjalnie otwarta 7 maja 2018 r. w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie. Wykład inauguracyjny Przekład wcielony wygłosiła prof. Magda Heydel, która przedstawiła różne aspekty aktywności osób zajmujących się przekładem, zaznaczając, że często „dla tłumaczy nie ma miejsca w procesie, który nie odbyłby się bez nich” i że fakt ten powinien ulec zmianie. Również w kolejnych dniach SWT odbyły się wykłady mistrzowskie: 8 maja prof. Elżbieta Skibińska opowiedziała w wykładzie Tadeusz Konwicki we Francji: tłumaczki jako sojuszniczki, konsekratorki i opiekunki o biografii i twórczości Tadeusza Konwickiego, o znaczeniu, jakie dla francuskiej recepcji jego tekstów miały tłumaczki, a także o rozmaitych rolach, jakie w tym procesie pełniły, a 9 maja prof. Andrew Chesterman podczas wykładu zatytułowanego Introducing Translator Studies również akcentował udział osoby tłumacza w akcie przekładu, nakreślając obszar i metodologię badań z zakresu Translator Studies.
Zgodnie z wyrażoną w nazwie ideą naszego wydarzenia oprócz wsłuchiwania się w inspirujący głos autorytetów uczestnicy mogli także sami wcielić się w rolę tłumaczy, przekładając otrzymane wcześniej obcojęzyczne teksty, a później dyskutując o nich z prowadzącymi w trakcie warsztatów. Angielski, niemiecki, włoski, hiszpański, rosyjski, szwedzki, japoński – tegoroczna oferta była wyjątkowo bogata. Kolejną nowością w naszym programie były zajęcia, podczas których uczestnicy mogli poznać podstawy tłumaczenia audiowizualnego – zarówno zainteresowanie, jakim cieszyły się te warsztaty już w czasie zapisów, jak i opinie biorących w nich udział pokazały, że był to „strzał w dziesiątkę”.
Okazję do dyskusji dotyczącej procesu przekładu i wybieranych przez tłumaczy rozwiązań translatorskich dał także zorganizowany drugiego dnia Warsztatów Pojedynek tłumaczy języka angielskiego. Ci, którym po wcześniejszym przetłumaczeniu zadanego tekstu udało się zakwalifikować do pojedynku, zostali podzieleni na pary, każdy uczestnik musiał więc „bronić” swojej wersji tłumaczenia, uzasadniając swe decyzje, odpowiadając na pytania, a czasem również dzieląc się wątpliwościami. Zgromadzeni w Artetece oraz przed ekranami widzowie mieli możliwość głosowania na lepsze swoim zdaniem przekłady, gydż pojedynek był transmitowany „na żywo”. Wierzymy, że wygrali wszyscy śmiałkowie biorący udział w pojedynku – mogąc uczestniczyć w dyskusji prowadzonej przez Agnieszkę Pokojską i wprawiając się w „tłumackim” myśleniu.
Z kolei dla tych, którym bliższy jest namysł nad tłumaczeniem, dociekania teoretyczne czy badanie przekładów, interesujące okazały się z pewnością otwierające (w poniedziałkowe przedpołudnie) i zamykające Warsztaty (w środowe popołudnie) panele referatów studenckich. Tematyka wystąpień obracała się wokół rozmaicie rozumianych „wcieleń przekładu” – od poszukiwań związanych z biografią oraz dorobkiem tłumaczy czy twórców, przez opis metod i efektów badania tłumaczeń różnego typu tekstów kultury po refleksję nad pracą tłumacza jako osoby, towarzyszących mu doznań, emocji, a nawet zagrożeń.
Niezwykle atrakcyjnym dopełnieniem pierwszego i ostatniego dnia konferencji były wieczorne spotkania ze znanymi postaciami związanymi z literaturą tłumaczoną. W poniedziałek gościliśmy pisarkę Żannę Słoniowską oraz tłumaczkę jej książki Dom z witrażem na język angielski – Antonię Lloyd-Jones. Rozmowa w dużej mierze dotyczyła samej powieści, ale słuchacze mogli także dowiedzieć się wiele o przebiegu współpracy autorki i tłumaczki, o polsko-ukraińsko-angielskich różnicach kulturowych oraz specyfice rynków wydawniczych czy kondycji czytelnictwa w różnych krajach Europy. Natomiast w środowy wieczór naszym gościem był Andrzej Jagodziński – jeden z najbardziej znanych polskich tłumaczy z języka czeskiego. W zajmujący sposób opowiadał on o początkach swojej kariery, o czasach, gdy literatura nierozłącznie splata się z wydarzeniami historycznymi czy przemianami politycznymi, jak również o tym, nad czym pracuje obecnie i co chciałby przetłumaczyć w przyszłości.
Fotorelację z 12. Studenckich Warsztatów Tłumaczeniowych obejrzeć można na naszej stronie swtuj.pl.
